Ένα από τα 81 ακατοίκητα νησιά της Κρήτης είναι η Χρυσή ή ως πιο γνωστό Γαϊδουρονήσι ή Χρυσή. Οι Γεραπετρίτες το αποκαλούν " νησί " καθώς υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τους .
Βρίσκεται 8 ναυτικά μίλια νότια της Ιεράπετρας στο Λιβυκό πέλαγος.
Το νησί είναι σχεδόν επίπεδο, με κύριο χαρακτηριστικό, τον τεράστιο αριθμό κοχυλιών της βόρειας παραλίας (Μπελεγρίνας), τις ξανθές παραλίες, τα γαλαζοπράσινα νερά και το όμορφο κεδροδάσος. Το Γαϊδουρονήσι έχει μέγιστο μήκος 5 χλμ. και μέσο πλάτος 1 χλμ. Το ψηλότερο σημείο είναι ο λόφος Κεφάλα που φτάνει στα 31 μ. Από την Κεφάλα ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει από ψηλά το σπάνιο δάσος των κέδρων. Το κεδροδάσος του νησιού έχει έκταση 350 στρέμματα με μέσο όρο 14 δένδρα ανά στρέμμα και μέση ηλικία δένδρων τα 200 χρόνια.
Στο δυτικό μέρος του νησιού, ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου (πιθανότατα χτισμένο τον 13ο αιώνα), την παλιά αλυκή που ακόμα μαζεύει αλάτι, τους λαξευτούς τάφους της Ρωμαϊκής περιόδου, τον αρχαίο λιμενοβραχίονα και τον φάρο.
Παρόλο που η ανθρώπινη παρουσία στο Γαϊδουρονήσι αναφέρεται ότι άρχισε από την Μινωική περίοδο, το νησί δεν έχει επηρεαστεί από αυτήν. Ο Stasiasmus αναφέρει ότι η Ιεράπετρα έχει ένα νησί με το όνομα Χρυσή το οποίο έχει λιμάνι και νερό. Ο Buondelmonti (το 1945) αναφέρει ότι η Χρυσή είναι ένα σχεδόν ακαλλιέργητο νησί με σχίνους και κέδρους. Ο θαλάσσιος πλούτος της Χρυσής είναι υπέροχος. Τα απολιθώματα που έχουν βρεθεί πάνω σε ηφαιστειακά πετρώματα χρονολογούνται 350.000 έως 70.000 χρόνια πριν, όταν το νησί ήταν βυθισμένο στο νερό.
Συνολικά έχουν βρεθεί 49 είδη απολιθωμάτων. Μεγάλος αριθμός από αυτά ζουν και σήμερα στην θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Χρυσή σε μεγάλους πληθυσμούς με αποτέλεσμα τον κατακλυσμό των βόρειων ακτών (Μπελεγρίνα, Χατσηβόλακα, Καταπρόσωπο) με τεράστιο αριθμό κοχυλιών που αποτελούν ένα από το ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νησιού.
700 μ. ανατολικά της Χρυσής υπάρχει το Μικρονήσι, ένα βραχώδες νησάκι έκτασης 117 στρεμμάτων. Στο Μικρονήσι φωλιάζουν εκατοντάδες ζευγάρια γλάρων.Για όλο αυτό τον όμορφο και διατηρημένο οικοσύστημα, η Χρυσή έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας τοπίων φυσικού κάλλους (NATURA 2000)".
Από τα μέσα Μαΐου έως το τέλος του Οκτώβρη εκτελούνται καθημερινά δρομολόγια σκαφών από το λιμάνι της Ιεράπετρας στις 10.30 . Μετά από ταξίδι μίας ώρας περίπου, γίνεται η αποβίβαση στο νότιο μέρος του νησιού στη θέση "Βουγιού Μάτι", δίπλα στη δημοτική ταβέρνα. Από τον χώρο της αποβίβασης υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί τον επισκέπτη στο βόρειο τμήμα του νησιού, στον όρμο της Μπελεγρίνας. Ο επισκέπτης σε διάστημα περίπου 6 ωρών έχει το χρόνο να περιπλανηθεί στις απέραντες παραλίες, να απολαύσει τα γαλαζοπράσινα νερά, να επισκεφτεί το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και να αφήσει αυτό το μοναδικό οικοσύστημα να του κλέψει την καρδιά και να τον κάνει να ονειροπολήσει. Ο επισκέπτης θα πρέπει να σεβαστεί και να μην διαταράξει αυτό το εύθραυστο περιβάλλον.
